WikiLeaks, dünya diplomasi alanında büyük bir kargaşa yaratmış durumda. Bu kargaşa, hem ABD'yi hem de diğer ülkeleri bir hayli kızdırmış durumda. Adli soruşturmaların sürüyor olması, WikiLeaks ve Julian Assange'in finansal kurumların uyum departmanlarının da ilgi alanına girmesine neden oldu. Bu konuda bazı finansal kurumlar bazı kararlar almış durumdalar. ThomsonReuters'in uyum görevlileri için online bir hizmeti olan Complinet'in muhabiri Brett Wolf, bu konuda güzel bir haber hazırlamış. Ben de bu haberin hazırladığımTürkçe tercümesini sizinle paylaşmak istiyorum.
Complinet ile ilgili detaylı bilgi için http://denetimsizmisiniz.blogspot.com/2010/11/her-uyum-gorevlisinin-ruyas.html adresindeki yazımı okuyabilirsiniz.
Yukarıda bahsettiğim yazının orjinalini http://blogs.reuters.com/financial-regulatory-forum/2010/12/09/wikileaks-furor-raises-risk-issue-for-financial-firms-complinet/ adresinde tercümesini aşağıda bulabilirsiniz:
WikiLeaks Kargaşası Finans Şirketleri İçin Risk Sorununu Arttırdı.
Yazan: Brett Wolf, Complinet
Bazı finansal kurumlar, fısıltı makinesi (ıslık çalıcı) web sitesi WikiLeaks ile kendileri arasına bir mesafe koyma çabası peşine düştüler, fakat bu gerekli mi? Finansal hizmetler firmaları, WikiLeaks ve kurucusu Julian Assange ile ilişkilerini kesmek için herhangi bir yasal zorunlulukla karşı karşıya değiller, ancak organizasyonu felce uğratmak için yapılan yoğun kamuoyu baskısı ve ABD hükümeti ve kanun yapıcıları tarafından getirilen baskı, şirketleri, eğer WikiLeaks ile iş yaparlarsa, karşılaşabilecekleri diğer riskleri değerlendirmeye zorluyor.
Yurtiçi Hasılat Hizmetleri'nin (Internal Revenue Service) Suç Araştırma Bölümü'nün bir eski özel ajanı olan ve şimdi Pasadena, Kaliforniya'daki Dowling Danışmanlık Grubunu yöneten Jim Dowling, Complinet'e "İtibar riski büyük bir şey. Bu kişi ile bankacılık yapmak veya finansal bir ilişki içinde olmak istiyor musunuz? Finansal kurumlar, her zaman hesapları kapatma yolunu seçiyorlar, çünkü bu belli müşterilerle ilişkilendirilmek istemiyorlar.". Dowling, itibar hasarının, bir kongre komitesinin önüne gelmek gibi veya ünlü bir kişinin, Twitter veya Facebook'da hakkınızda hoşa gitmeyecek yorumlar yapması gibi çeşitli şekillerde ortaya çıkabileceğini ekliyor. Dowling, WikiLeaks gibi bir firma ile ilişkiniz hakkındaki olumsuz haberlerin sonucunun, yatırımcılar olduğu gibi müşterilerin de, şirketinizden uzaklaşmasına sebep olacağını söylüyor.
AYRILAN YOLLAR
Visa Europe Ltd ve Mastercard Inc. geçen salı günü, kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda WikiLeaks'in çalışma kurallarını çiğnemiş olduğunu belirterek, WikiLeaks ile ilgili işlemleri durdurmaya karar verdiler. Bir gün öncesinde, İsviçre posta ofisinin bankacılık birimi PostFinance da, hesap açılışında kendisinin Cenevre'de yaşadığına dair yanlış beyan verdiği için böyle hareket ettiklerini söyleyerek, Assange'in hesabını kapattı.
Ancak, WikiLeaks'ten sakınmaya çalışan ilk online ödeme işlemcisi Paypal oldu. Cumartesi günü, PayPal, WikiLeaks hesabını, "kabul edilebilir kullanım" politikasının aykırı hareket edilmesinden dolayı sürekli olarak sınırlandırdığını ilan etti. PayPal'in ilk kamuoyu açıklamasında, firmanın ödeme hizmetinin "yasal olmayan bir aktiviteyi özendirici, teşvik edici, kolaylaştırıcı veya diğer insanlara öğretici faaliyetler için kullanılamayacağını" kaydetti. Bu oldukça muğlak izahat, daha açık bir şekilde gazetecilere PayPal'ın kararının Devlet Bakanlığının firmayı, WikiLeaks'in faaliyetlerinin yasadışı olduğu şeklinde bilgilendirmesi gerçeğine dayandığı, PayPal'de yönetim başkan yardımcısı olan Osama Bedier tarafından açıklandı.
PayPal'ın tersine, hem MasterCard ve hem de Visa Europe, dönülemez kararlar almadan önce bir bekle-gör politikasını tercih etmiş gözüküyorlar. Visa Europe, kamuoyu açıklamasında WikiLeaks'in işlerinin şirketin çalışma kurallarını çiğneyip çiğnemediğinin belirlenmesi için bir inceleme yürüttüğünü söyledi. MasterCard, WikiLeaks'in benzeri görülmemiş yasal sıkıntılarına yapılan görünürdeki atıfla, WikiLeaks'in ödemelerinin, "durum" çözüme kavuşuncaya kadar askıya alındığını söyledi. İki şirket de, kurallarının nasıl çiğnenmiş olabileceğine dair kamuoyuna bir açıklamada bulunmadı.
ABD Kongresi de, davaya müdahale ediyor. Geçen hafta, Amazon, WikiLeaks'e hizmetlerini, organizasyonun, Amazon'un kabuledilebilir kullanım kurallarının çiğnemesinden dolayı kesti.Ancak daha sonra, Amazon'un kararının, Connecticut bağımsız senatörü Joe Lieberman'ın talimatıyla, Anavatan Güvenliği üzerine Senato Komitesinin çalışanından gelen bir telefonun ardından geldiği açığa çıktı. Senato Komitesi çalışanı, Amazon'un WikiLeaks ile ilişkisi hakkında sorular sordu.
YASAL SIKINTILAR
Tüm bunlar, İsveçli yetkililerin onun cinsel istismar üzerine iddialarla ilgili olarak iade edilmesini istemesi üzerine bir Avustralya vatandaşı olan Assange'in Londra'da önlem olarak tutuklanmasıyla birlikte meydana geldi. WikiLeaks, hükümetlerden ve şirketlerden gizli belgeleri ve en son olarak ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Washington ve dünyadaki elçiliklerinden telgrafları yayınlıyor.
ABD Başsavcısı Eric Holder, bu hafta Obama yönetiminin, WikiLeaks ve/veya Assange hakkında muhtemel bir dava açmak için Casusluk Yasasını ve diğer belirtilmemiş yasaları kullanıp kullanmamayı tartışıyor. ABD Ordusu erlerinden Bradley Manning askeri yetkililerce 150,000 Dışişleri Bakanlığı telgrafını yetkisiz olarak indirmekle suçlandı. Hem Assange ve hem de WikiLeaks kamuoyu açıklamalarında kanunu çiğnediklerini inkar ettiler ve bu fısıltı yayma (ıslık çalma) çabalarının demokrasiyi desteklediğini söylediler. Assange'in avukatı Mark Stephens, müvekkiline karşı yapılan cinsel içerikli suçlamaların "politik amaçlı" olduğunu söyledi.
Kaos'un ve WikiLeaks etrafındaki medya çılgınlığının ortasında, ne gibi yasal zorunluluklar, finansal kurumların WikiLeaks ve/veya Assange'a ait hesapları kapatma zorunda olmalarına veya ilgili Şüpheli İşlem Bildirimi (ŞİB) hazırlanalarına neden olur?
Eski bir federal savcı olan ve Miami Hukuk Firması Holland & Knight'ın ortaklarından Greg Baldwin'e göre: Hiçbiri. Baldwin, Complinet'e şunları söyledi: "WikiLeaks ve/veya Assange ile iş yapan finansal kurumların son zamanlardaki basından haberlerine dayanarak ŞİB hazırlamaları veya ilgili hesapları kapatmaları için bir neden göremiyorum." Baldwin, ekleyerek "kamusal ithamların, finansal kurumların, WikiLeaks ve/veya Assange'a ait hesapları, herhangi birinin suç faaliyeti işareti verecek şüpheli finansal işlemlerle ilgisi olup olmadığına dair bağımsız bir sebep tespit etmek için gözden geçirmelerinin mazur görülebileceğini, ancak basitçe WikiLeaks'in belirsiz bir yasayı çiğnediğine dair kamusal bir ithamdan dolayı veya Assange'in İsveç'te tecavüzle suçlandığı için ŞİB bildirimde bulunması, benim görüşüme göre mutlak olarak mazur görülemez." dedi.
Dowling, finansal kurumların, WikiLeaks'in suça teşebbüs ettiğine dair somut bir kanıttan yoksun oldukları görüşüne katılıyor. Dowling, başsavcının WikiLeaks'in faaliyetleri üzerine açık bir soruşturma olduğunu söylemiş olduğu gerçeği, finansal kurumları WikiLeaks veya Assange ile iş yapıp yapmamayı değerlendirmek için harekete geçirebilir ve Adalet Bakanlığı'ndaki bu "açık dava", finansal kurumların bir ŞİB bildirimi yapmasına ve ilgili hesapları kapatmaları için yeterli bir sebep olabileceğini ekledi. Özgeçmişinde BeyazSaray'ın Ulusal Uyuşturucu Kontrol Politikası Ofisine AML (Anti Money Laundering - Kara Para Aklamayı Önleme) danışmanı kaydı da olan Dowling, ABD hükümetinin finansal kurumlara WikiLeaks'in hesaplarını kapatmaları için baskı yapmış olacağına inanmayı güç bulduğunu da söyledi. "Hükümette, "O hesapları kapatsanız iyi olur" diyecek birini tanımıyorum. Dowling, "Onlarla niye bankacılık yapıyorsunuz?" diye soran veya soruşturma yapan biri olabilir, fakat hükümetten birinin herhang bir kişiye "Bu hesabı kapatsanız iyi olur" dediğini duymadım" dedi.
BİLGİSAYAR KORSANLARININ MİSİLLEMESİ
Finansal kurumların WikiLeaks'in hesaplarını kapatmayı değerlendirmekle ilgili yasal ve itibari riskler ön plandayken, diğer bir risk daha hesaba katılmalı: WikiLeaks gündeme geldiğinde bir şekilde benzersiz olan müşteri misillemesi. Complinet kaynakları, eğer WikiLeaks'in mücadele için olanak verecek geçerli yasal seçenekleri varsa, bunların az olduğunu öne sürüyorlar. Bununla birlikte, WikiLeaks'in dünya civarında önemli sayıda bilgisayar korsanı taraftarı bulunuyor ve bu bireyler, "denial of service" ismi verilen saldırıları kullanarak Assange ile zorlu ilişkileri olan finansal kurumları cezalandırıyorlar. Dowling, bu faaliyeti "siber terörizm" olarak tarif ediyor ve cevabı içinde saklı bir soruyla "Korsanlar, kimin hesaplarını kapatıp, kimin hesaplarını kapatmayacaklarını dikta edebilirler mi?" soruyor. Eldeki veriler, korsanların çarşamba günü Visa ve MasterCard web sitelerini çökerttiğini söylüyor, bu, çoğu finansal kurumların kafa yorması gereken bir soru.
Bu finansal kurumların herhangi birinin WikiLeaks'le bağlantılı olarak herhangi bir ŞİB bildirimi yapıp yapmadığı veya WikiLeaks veya Assange'a ait hesapları kapattıklarında yasal süreçlerle birlikte hareket edip etmedikleri açık değil. Bununla birlikte tüm finansal kurumlar, politika ihlallerini kamuya açıkladılar veya faaliyetlerini mazur görülebilir göstermek için basitçe yanlış beyanatlar verdiler; bu bazı finansal kurumların kendileri ile dünya hükümetlerinin hedef tahtası haline gelmiş yüksek profilli kişi arasına mesafe koymak istediklerini gösteriyor.
Diğer taraftan Dowling, "Bu sizin işiniz, kiminle isterseniz bankacılık yapabilirsiniz" diye hüküm veriyor.
Brett Wolf (Brett.Wolf@thomsonreuters.com), bir Complinet muhabiridir. Complinet, ThomsonReuters'in küresel finansal hizmetler topluluğuna risk ve uyum bilgileri ve online çözümleri sağlayan bir bölümüdür. 1997 yılında kurulmuştur, Complinet, 80'den fazla ülkede 100,000 endüstri profesyoneline hizmet eder. Onun birleşik yaklaşımı, yoğun düzenlemeleri olan endüstrilerdeki firmaları desteklemek için bölgeden tüm uygun düzenleme haberlerini, analizleri, kuralları ve gelişmeleri tek kaynaktan almak imkanı sunar.